دکتر متخصص سرطان سارکوم
متخصص رادیوتراپی انکولوژی | دکتر هلاله خوشبخت
احتمالا نام سرطان سارکوما رو شنیدید .سارکوم گروه متنوعی از تومورهای بدخیم منشا گرفته از استخوان و بافت نرم هستند (عضله). شیوع انها خیلی بالا نیست …. کمتر از یک درصد کل بدخیمی های بالغین را شامل میشوند.
در سارکوما ها – بدخیمی از حدود هشتاد درصد از بافت نرم مثل عضله چربی و عروق منشا می گیرند و مابقی از استخوانها هستند. بیش از ۱۰۰ نوع سارکوم شناخته شده و نامگذاری آن ها بر اساس بافت طبیعی است که تومور از آنها بهش می گیرد مثلا اگر در بافت چربی تومور بدخیم ایجاد شود به ان لیپوسارکوم میگویند چون به معنای چربی است.
علل سارکوما
علل بروز سارکوم نامشخص هستند ولی یک سری عوامل باعث افزایش ابتلا به این سرطانها میشوند:
مانند :
1.بیماریهای ژنتیکی مانند نوروفیبروماتوز
2.مواجههی بیش از حد با داروهای شیمی درمانی
3.پرتودرمانی در سنین پایین
4.لنفدم
5.ویروس ایدز
علامت های سارکوم
مهمترین و شایعترین علامت های سارکوما ایجاد توده های بدون درد است.
این توده ها در ابتدا بدون درد هستند اما اگر به مرور بزرگتر شوند و تحت درمان قرار نگیرند به خاطر فشاری که به عصب های مجاور وارد میکنند ایجاد درد میکنند. محل های شایع سارکوما در ران و ناحیه باسن هستند و در اندام فوقانی شکم و سر و گردن هم ممکن است که به وجود بیایند.
این تومورها از طریق خون به ویژه به ریه میرسند و در ریه کاشته میشوند.البته احتمال کاشته شدن سارکوما در ریه بر اساس اینکه نوع سارکوم چه باشد متفاوت خواهد بود. بعضی از سارکوما ها علاقه ای به دست اندازی به بافتهای ریوی ندارند. در کل درگیری غدد لنفاوی شایع نیست اما استثنا نیزوجود دارد.
تشخیص قطعی سارکوم
تشخیص قطعی این تومورها با بیوپسی یا نمونه گیری است. اما بهترین روش این است که قبل از نمونه گیری از محل درگیری ام آر آی و سی تی اسکن گرفته شود تا میزان دست اندازی تومور به بافتهای مجاور کاملاً ارزیابی گردد.
درمان قطعی سرطان سارکوم
از نظر درمان جراحی اساس درمان سارکوم میباشد. اما گاهی اوقات به خاطر اینکه سایز تومور بزرگ است و یا تومور نزدیک به اعصاب و عروق مهم قرار دارد و برای اینکه بتوان اندام را حفظ کرد (مجیور نشویم تادست و پا را قطع کنیم!) بهتر است که ابتدا بیمار تحت درمان های غیرجراحی مثل شیمی درمانی و رادیوتراپی قرار بگیرد تا سایز توده کوچک تر شود و چسبندگی تومور به اعصاب از بین برود و بعد تحت جراحی قرار بگیرد.
اینکه بیمار شیمی درمانی میشود و یا رادیوتراپی؟ بر اساس نوع سارکوما خواهد بود. چون بعضی از سارکوم ها به شیمی درمانی بهتر جواب میدهند و بعضی از انواع دیگر باید حتما تحت رادیوتراپی قرار بگیرند.
بعد از اینکه این درمان ها انجام شد و توده جمع شد بیمار تحت جراحی قرار میگیرد که این جراحی هم راحت تر انجام میپذیرد و هم نتایج بهتری هم خواهیم داشت. یک سری بیماران هم هستند که در ابتدا قابل جراحی هستند اما بر اساس اینکه نوع سارکوم چه میباشد ممکن است که کاندید رادیوتراپی بعد از جراحی شوند.
پیگیری سارکوما
پیگیری بعد از درمان خیلی مهم است. یعنی بعد از اینکه درمان ها تمام شد بیمار باید با فواصل منظم جهت معاینه به پزشک معالج خود مراجعه نماید.
همچنین به فواصل منظم برای بیمار سی تی اسکن و ام ار ای تجویز گردد چرا که محل درگیری باید کاملاً مورد ارزیابی قرار بگیرد. سارکوم ها قابلیت عود دارند یعنی اینکه حتی در یک درمان موفق هم احتمال اینکه بیماری برگشت پیدا کند وجود دارد و به همین دلیل بیمار باید تحت نظر باشد تا اگر با رشد مجدد تومو مواجه شدیم درمانهای انکولوژی را مجدداً تجویز کنیم. البته اینکه این عود های احتمالی در کجای بدن بیمار قرار دارند و به چه میزانی هستند در انتخاب درمانهای ما تاثیرگذار خواهند بود.