پرتو درمانی بهتر است یا شیمی درمانی ، رادیوتراپی یا ایمونوتراپی
اگر در ابتدای راه درمان سرطان هستید، حتماً این سوال برای شما پیش می آید که پرتودرمانی یا شیمی درمانی یا ایمونوتراپی، کدام برای درمان بیماری شما مناسب تر می باشد؟
شیمی درمانی یا رادیوتراپی یا ایمونوتراپی، هر کدام از آنها تا به امروز به عنوان سه راهکار موثر برای درمان بیماری سرطان شناخته شده اند.
علیرغم تحقیقات و آزمایشات گسترده و استفاده از روش هایی همچون هورمون درمانی و جراحی، تاکنون متد اثربخش دیگری جایگزین پرتودرمانی یا شیمی درمانی یا ایمونوتراپی نشده است.
متخصص سرطان (آنکولوژیست)، پرتو درمانی بهتر است یا شیمی درمانی، رادیوتراپی یا ایمونوتراپی، را با توجه به عوامل مختلفی برای درمان فرد بیمار انتخاب می کند. شرایط جسمی بیمار، سن، نوع سرطان، ناحیه درگیر، نتایج آزمایشات، سایر بیماری ها، میزان گستردگی سرطان و… مواردیست که پزشک متخصص سرطان، با در نظر گرفتن آن ها، درمان به شیوه پرتودرمانی یا شیمی درمانی را آغاز می کند.
در ادامه با ما همراه باشید تا به تعریف این دو روش و عوارضی که به دنبال دارند بپردازیم و بالاخره به این نتیجه برسیم که کدامیک در درمان سرطان موثرترند؟ پرتودرمانی یا شیمی درمانی؟
شیمی درمانی بهتر است یا پرتو درمانی؟ رادیوتراپی بهتر است یا ایمونوتراپی؟
شیمی درمانی یکی از درمان های اصلی انواع سرطان به شمار می رود.
روش شیمی درمانی برای درمان انواع سرطان ها مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش، پزشک، داروهای خاصی را به داخل بدن فرد بیمار تزریق می کند. به این ترتیب سلول های سرطانی نابود شده و یا از گسترش آن ها جلوگیری می شود. شیمی درمانی ممکن است به تنهایی و یا همراه با سایر روش های درمانی همچون جراحی و پرتودرمانی به کار برده شود.
گاهی مواقع بعد از انجام جراحی و برداشتن تومور سرطانی، جهت از بین بردن سلول های سرطانی باقیمانده، روش شیمی درمانی انجام می گیرد.
اما ممکن است قبل از برداشتن تومور سرطانی، از این روش برای کوچک کردن اندازه تومور استفاده شود.
بعضی مواقع، روش شیمی درمانی برای آماده کردن بدن فرد بیمار قبل از انجام رادیوتراپی موثر است.
به هر حال این متخصص آنکولوژی است که تصمیم می گیرد، شیمی درمانی را چه زمانی انجام دهد.
با وجود این که شیمی درمانی روش موثر جهت کنترل، درمان یا تسکین سرطان شناخته می شود، اما به دلیل تهاجمی بودن، عوارض متعددی دارد.
براینکه بدانیم پرتو درمانی بهتر است یا شیمی درمانی ابتدا انها را بررسی میکنیم
شیمی درمانی با وجود موثر بودن در درمان سرطان، اما عوارض زیادی دارد.
-
ریزش مو: به دلیل این که شیمی درمانی به سلول های سالم مو آسیب زیادی وارد می کند، فرد در طول پروسه درمان دچار ریزش مو خواهد شد.
-
مشکلات گوارشی: تهوع، اسهال و استفراغ شدید، از شایعترین عوارض این روش است.
-
مشکلات ذهنی: عدم تمرکز، اختلال حواس و… بیمار را بعد از شیمی درمانی درگیر می کند.
-
بی اشتهایی: بعضی افراد که تحت شیمی درمانی قرار دارند، تا چندین روز تمایلی به خوردن و آشامیدن ندارند.
-
کم خونی: گلبول های قرمز خون در این روش، تحت تاثیر قرار می گیرند و فرد دچار آنمی می شود.
-
کاهش گلبول های سفید خون: هر دو روش پرتودرمانی یا شیمی درمانی این عارضه را به دنبال دارند، که ابتلا به عفونت را در بدن فرد بیمار افزایش می دهد.
-
اختلالات شنوایی: در بعضی از بیماران، بعد از انجام شیمی درمانی، کاهش دائمی یا موقتی شنوایی دیده شده.
-
خستگی: خستگی بسیار شدید و ناتوانی در انجام کارهای روزمره تا مدت زیادی بعد از انجام شیمی درمانی، بیمار را درگیر می کند.
-
التهاب غشاء مخاطی: این اختلال در بخش هایی همچون معده، مقعد، دهان و روده بسیار شایع است.
-
نازایی و ناتوانی جنسی: اکثر بیماران در طول پروسه شیمی درمانی، تمایلی به انجام رابطه جنسی ندارند. همچنین این روش درمانِ تهاجمی، روی باروری افراد نیز اثر می گذارد.
-
عارضه ترومبوسیتوپنی: روش شیمی درمانی باعث کاهش پلاکت ها می شود که در نهایت به بند نیامدن و لخته نشدن خون می انجامد.
با وجود موثر بودن شیمی درمانی در بهبود سرطان، اما عوارض جانبی زیادی دارد که فرد را تا مدت ها درگیر خود خواهد کرد.
چه زمانی پرتودرمانی برای درمان سرطان انتخاب می شود؟
52 درصد بیماران سرطانی، پرتودرمانی می شوند که تاکنون بازدهی بسیار خوبی داشته است.
مکانیزم پرتودرمانی (رادیوتراپی) نیز به این صورت است که دوزهای بالا از پرتوهای موثر، ناحیه مورد نظر را هدف قرار داده و ماده ژنتیک سلول های سرطانی را تخریب می کنند. متخصص انکولوژی، پرتودرمانی را زمانی انتخاب می کند که برای انجام عمل جراحی، نیاز به کوچک کردن تومور سرطانی وجود دارد.
گاهی رادیوتراپی به صورت تنها و به عنوان درمان اصلی استفاده می شود. در صورتی که فرد بیمار نتواند روش تهاجمی شیمی درمانی را انجام دهد، پرتودرمانی گزینه بسیار مناسبیست.
گاهی اوقات پس از عمل جراحی، سلول های سرطانی در ناحیه درگیر، باقی مانده اند و آنکولوژیست تشخیص می دهد برای از بین بردن آنها، پرتو درمانی انجام دهد.
در شرایطی، پزشک با بررسی ناحیه درگیر، میزان گستردگی سرطان و عوامل دیگر، توصیه می کند که از روش ترکیبی پرتودرمانی و شیمی درمانی برای درمان سرطان، استفاده شود. طبق نتایج به دست آمده از یافته های محققان فرانسوی، روش ترکیبی، 10 برابر نسبت به شیمی درمانی یا رادیوتراپی به صورت مجزا اثر بخش است.
اما این روش برای همه بیماران توصیه نمی شود. ممکن است متد پرتودرمانی، به تنهایی بتواند نجات دهنده بیمار سرطانی باشد.
شایعترین و مهمترین عوارض پرتودرمانی
ممکن است بعد از رادیوتراپی، ناحیه تحت درمان، دچار عارضه های خفیف و موقتی شود.
- اختلال در بلع و بی اشتهایی: برخورد اشعه به بخش هایی از دستگاه گوارش، مشکلاتی در بلع ایجاد می کند. بی اشتهایی نیز از دیگر اثرات پرتو درمانیست.
- ریزش مو: هر دو روش پرتودرمانی یا شیمی درمانی باعث ریزش مو می شوند. اما در پرتو درمانی تنها ناحیه درگیر دچار ریزش یا کاهش مو خواهد شد.
- عوارض پوستی: عوارض پوستی همچون خارش، سوختگی و قرمزی در ناحیه ای که پرتو به آن تابانده شده وجود دارد.
- مشکلات گوارشی: تهوع، استفراغ، اسهال، درد معده و… بعد از انجام رادیوتراپی شایع است.
- خستگی: خستگی مفرط شایع ترین عارضه رادیوتراپیست.
- مشکلات خونی: ممکن است در طول دوره پرتودرمانی یا شیمی درمانی، گلبول های سفید کاهش پیدا کرده و عفونت را به دنبال داشته باشد. عدم لخته شدن خون نیز به دلیل کمبود پلاکت ها در بدن فرد است.
معمولاً پرتودرمانی عوارض کمتر و یا خفیف تری نسبت به شیمی درمانی دارد. اما ممکن است همچون شیمی درمانی، تعداد قابل توجهی از سلول های سالم بدن در این روش آسیب ببینند.
انتخاب بهترین متخصص سرطان
مهمترین بخش پروسه درمان، انتخاب بهترین متخصص سرطان است.
برای معالجه انواع سرطان، تشخیص به موقع و زودهنگام در کنار انتخاب بهترین سرطان شناس می تواند بهبودی کامل به بیمار بخشیده و طول عمر و کیفیت زندگی را برای وی افزایش دهد.
بهترین آنکولوژیست، کسیست که مهارت، دقت و تجربه بالایی در خصوص درمان سرطان داشته و تمام اقدامات لازم را برای بهبود فرد انجام دهد.
پزشک متخصص سرطان باید فرد بیمار را از تمام عوارض احتمالی پرتودرمانی یا شیمی درمانی آگاه کند و راه های کاهش این عارضه ها را به او و خانواده اش اطلاع دهد.
لازم است آنکولوژیست، قبل از انجام اقدامات شیمی درمانی یا رادیوتراپی، فرد بیمار را در جریان پروسه درمان قرار دهد. در واقع انتخاب هر کدام از این روش ها، با مشورت بیمار انجام می شود.
پزشک آنکولوژیست، تومورهای فرد بیمار را شناسایی کرده و بر اساس آن پرتودرمانی یا شیمی درمانی را انتخاب می کند. اگر تشخیص داده شود که بیماری شما با انجام پرتودرمانی معالجه می شود، اینجاست که به متخصص رادیوتراپی انکولوژی ارجاع داده می شوید. انکولوژیست پرتو درمان، از طریق پرتو یا اشعه های پرنفوذ به درمان سرطان کمک می کند.
برای انتخاب بهترین متخصص سرطان می توانید از اینترنت و فضای مجازی کمک گرفته و یا از تجربه سایر بیماران استفاده کنید. بررسی سابقه پزشک و به روز بودن خدماتی که ارائه می دهد نیز بسیار مهم است. به دلیل این که علم انکولوژی پرتو درمانی همواره در حال پیشرفت است، لازم است انکولوژیست، تجربیات و دانسته های خود را به روز نگه دارد و از همه مهمتر تجهیزات و دستگاه های پیشرفته علم رادیوتراپی را در اختیار داشته باشد.
تجهیزات مورد استفاده برای رادیوتراپی باید مطابق استانداردهای روز دنیا باشد.
پرتودرمانی یا شیمی درمانی؟ رادیوتراپی یا ایمونوتراپی؟
انتخاب پرتودرمانی یا شیمی درمانی همان گونه که گفته شد، بنا به تشخیص آنکولوژیست انجام می شود. گاهی اوقات لازم است با وجود عوارض زیاد و طولانی مدتِ شیمی درمانی، این روش به عنوان بهترین درمان سرطان انتخاب شود. بیمار در این خصوص باید به پزشک متخصص اعتماد کند و اصرار برای رادیوتراپی یا سایر روش ها را نداشته باشد. و بالعکس در مواقعی پزشک بنا به ضرورت، راه درمان بیمار را رادیوتراپی می داند، پس لازم است، بیمار همکاری های لازم را با آنکولوژیست پرتو درمان داشته باشد.
نکته دیگر این که بعضی افراد و حتی محققان بر این باورند، روش پرتو درمانی، خود عامل بروز سرطان دوم می باشد. اما این احتمال، بسیار نادر است و اگر تیم پزشکی، معالجه بیمار سرطانی را توسط پرتودرمانی تشخیص می دهند، قطعاً معتقدند تاثیرات مثبت رادیوتراپی از معایب و عارضه های آن بسیار بیشتر است.