سرطان تخمدان
بهترین دکتر متخصص سرطان تخمدان :
عوامل خطر سرطان تخمدان
برخی از عوامل منجر به افزایش بروز این سرطان می شوند
سن
اولین علل بروز خطر ابتلا به سرطان تخمدان سن می باشد، بدین معنا که، هر چقدر سن فرد بالا می رود احتمال اینکه ابتلا به سرطان تخمدان شود، بیشتر خواهد بود.
سن شروع قاعدگی
در خانم‌هایی که قاعدگی آن ها زیر ۱۲ سالگی آغاز می شود، احتمال بروز سرطان تخمدان بیشتر است
سن یائسگی
همچنین خانم‌هایی که در سنین بالای ۵۲ سال یائسه می شوند، احتمال اینکه مبتلا به این سرطان شوند نیز بیشتر است
عدم سابقه زایمان
خانم‌هایی که سابقه زایمان نداشتند احتمال بروز سرطان تخمدان در آن ها بالاتر می رود.
سابقه ناباروری
همچنین خانم‌هایی که سابقه ناباروری دارند، به ویژه اگر این ناباروری بیشتر از ۵ سال به طول کشیده باشد.
سابقه ابتلا به تخمدان پلی کیستیک
سابقه ابتلا به تخمدان پلی کیستیک، کسانی که تخمدان آنها پر از کیست است.
سابقه هورمون درمانی
افرادی که سابقه هورمون درمانی دارند یعنی با هورمون های زنانه درمان می‌شوند.
مصرف IUD
بعضی از پزشکان مصرف IUD را هم جز علل افزایش بروز سرطان تخمدان ذکر کردند.
سبک زندگی
برخی از عوامل مرتبط با سبک زندگی افراد است. زنانی که سیگار می کشند، رژیم غذایی پرکالری استفاده می‌کنند. فعالیت ورزشی ندارند و چاقی بیش از حد دارند این افراد هم در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان هستند.
مصرف قرص های جلوگیری از بارداری
استفاده از قرص های جلوگیری از بارداری به ویژه در طولانی مدت باعث کاهش ابتلا به این سرطان می شود.
شیردهی
شیردهی به ویژه اگر بیش از یک سال به طول انجامیده باشد می تواند سرطان تخمدان را کاهش دهد.
آیا سرطان تخمدان نیاز به غربالگری خاصی است؟
در افرادی که به نظر می رسد به علت سابقه فامیلی مثبت یا تست های ژنتیکی مثبت احتمال ابتلا به سرطان تخمدان در آنها بیشتر باشد می توان از برخی روش های غربالگری استفاده کرد. ولی در سایر افراد این روش ها کمکی نخواهد کرد.
از سن ۳۰ تا ۳۵ سالگی سونوگرافی از طریق واژن و آزمایش خونی که یک تومور مارکر مربوط به سرطان تخمدان را ارزیابی می کند به غربالگری این سرطان کمک خواهد کرد.
علائم بالینی سرطان تخمدان
علائم بالینی سرطان تخمدان به دو دسته کلی حاد و تحت حاد تقسیم بندی می شوند.
علائم بالینی حاد؛ علائمی هستند که به صورت برق آسا و ناگهانی آغاز می شوند. شایع ترین این علائم انسداد روده، لخته شدن خون در عروق و جمع شدن مایع در پرده های دور ریه است یعنی درد شکمی حاد، تنگی نفس ناگهانی و کوتاه شدن ظرفیت تنفسی از علائم بالینی حاد سرطان تخمدان است.
علائم تحت حاد؛ دسته دوم علائم تحت حاد هستند یعنی شروع آرامی دارند مثل علائم شکمی خفیف اتصال تدریجی شکم و غدد لنفاوی که در ناحیه شکم یا کشاله ران لمس می شود، خونریزی غیرطبیعی و یا سلول های رحمی در تست دهانه رحم یا پاپ اسمیر گزارش شود.
تشخیص سرطان تخمدان
چنانچه بیمار با این علائم مراجعه کند و متخصص آنکولوژی شک به سرطان تخمدان داشته باشیم اولین اقدامی که انجام می‌دهیم سونوگرافی تخمدان است. سرطان های تخمدان در سونوگرافی معمولاً ظاهر کاملا مشخصی دارند یعنی اگر در سونوگرافی توده بدخیم تخمدان گزارش شود. می توان بدون انجام نمونه گیری بیمار را جهت جراحی ارجاع داد البته قبل از جراحی نیاز به برخی اقدامات تشخیصی است تا میزان گستردگی تومور بررسی شود. بدین صورت که از بیمار سی تی اسکن قفسه سینه، شکم و لگن و یا ام آر آی لگن انجام می گردد.
انجام آزمایشات خون و اندازه گیری تومور مارکر یعنی ماده ای که توسط سلول های بدخیم تومورال ترشح می شود و متخصصین انکولوژی به آن CA-125 می گویند. این موارد بررسی می شود چنانچه بیماری تنها محدود به تخمدان باشد و از ناحیه لگن خارج نشده باشد، جهت مشاوره جراحی ارجاع می شود.
درمان سرطان تخمدان
جراح آنکولوژیست پس از بررسی مدارک بیمار و معاینه بیمار احتمال یک جراحی موفق و پاکسازی کامل لگن را مطرح می‌کند، یعنی اگر جراح اظهار کند که می تواند کل تومور را خارج نماییم و لگن را پاکسازی کنم اولین اقدام در سرطان تخمدان جراحی خواهد بود.
این جراحی شامل خارج کردن هر دو تخمدان، لوله های تخمدانی و رحم است و همچنین باید غدد لنفاوی داخل شکم و لگن شستشو داده شود و بررسی گرددو سپس پاکسازی شود.
در مواردی که بیماری به نظر برسید که در یک تخمدان وجود دارد و فقط لایه‌های سطحی تخمدان را درگیر کرده چنانچه بیمار سن پایینی داشته باشد و بخواهد باردار شود، می توان یکی از تخمدان ها و در موارد خود رحم را حفظ نمایند تا امکان باروری بیمار فراهم شود.
شیمی درمانی پس از جراحی
پس از انجام جراحی و گزارش پاتولوژی جراحی در مورد شیمی درمانی بیمار باید تصمیم گرفت معمولاً بیماران نیاز به ۳ تا ۶ جلسه شیمی درمانی خواهند داشت، این شیمی درمانی معمولاً دو داروی بوده که یکی از داورها هفتگی و یکی هر سه هفته تزریق می شود.
توصیه های پزشکی پس از درمان سرطان
پس از اینکه درمان بیمار به اتمام رسید حتما بیماران عزیز باید تحت پیگیری قرار بگیرند به این صورت که در دو سال اول هر دو تا چهار ماه جهت معاینه و آزمایش خون به پزشک آنکولوژیست مراجعه کنند.
بر اساس یافته های بالینی ممکن است نیاز به انجام سی تی اسکن نیز باشد. بیماران مبتلا به سرطان تخمدان در موارد نادری احتمال دارد کاندید درمان شیمی درمانی به عنوان اولین درمان باشند، بدین صورت زمانی که جراح مدارک بیمار را بررسی می کند، مشخص می شود امکان جراحی کامل وجود ندارد و نمی‌توان در قدم اول لگن را پاکسازی کرد بیمار کاندید شیمی درمانی می شود. ابتدا چند جلسه شیمی درمانی برای بیمار انجام می شود و بعد جهت جراحی کامل ارجاع می شود.
نکته پایانی
در پایان بایستی ذکر کرد، خوشبختانه با پیشرفت‌هایی که در علم انکولوژی اتفاق افتاده است، بیمارانی که به ویژه در مراحل اولیه مراجعه می کنند بقای بسیار خوبی دارند.
